O mosteiro de Carboeiro, estudado nunha tese sobre iluminación natural en templos da Idade Media

Silleda, 29 de marzo de 2018. O templo do mosteiro de San Lourenzo de Carboeiro figura entre as igrexas da idade Media que forman parte dunha tesis doutoral sobre iluminación natural.

Baixo o  título “La iluminación natural del espacio eclesial en los reinos hispánicos de la Alta a la plena Edad Media” Jose Puente Martínez, leva dous anos e medio traballando neste estudo que se atopa xa en fase de redacción.

Este doctorando da Universidade Complutense de Madrid recalou hai uns días no mosteiro de Carboeiro para facer medicións e tomar fotografías que se incorporaran ao minucioso traballo sobre a iluinación en templos construidos básicamente entre o Século VI e VII ata o ano 1.200.

Xunto a Carboeiro figuran outros templos da comunidade galega como Santa Mariña de Augas Santas, Santa Maria de Xunqueira de Ambía, Armenteira, San Martiño de Gargantáns e a Catedral De Santiago. Son en total 85 templos de toda España, a maioría situadas na zona norte, aínda que tamén figuran na tese templos como Santa Lucía del Trampal (Cáceres) e outra igrexa en Toledo.

Di que o que mais lle sorprende de Carboeiro é a súa ubicación.  “Lo que me llamo la atención primeiro fue el enclave, en medio de la naturaleza. Como también  el paso de ruina a un edificio que ahora mismo está consolidado y con buen criterio, manteniendo la estructura y conservando prácticamente todas las ventanas originales”, señala destacando tamén que “se mantiene sobre todo el diseño de la iluminación original y unido a este paraje parece un templo construido directamente a la creación, inmerso en la naturaleza donde oyes el río, los pájaros…”

Con esta tese, Puente Martínez fai unha lectura que non se realizara ata o de agora “desde la Edad Media, porque non hay datos de cómo se iluminaban entonces las iglesias”, engade.

Advirte de denominadores comúns coma unha luz moi ben trabalhada “con localizaciones de las ventanas muy cuidadas, que son la causa última que permite el acceso de La Luz”. Os vanos abertos na fábrica, a súa altura, dimensións, e mesmo a orientación dos templos son algunas das análises que forman parte da súa tese. Das igrexas galegas destaca tamén as celosías como elemento característico.

De Carboeiro sinala que ao entrar á igrexa de San Lourenzo “nunca pierdes la referencia de la capilla radial axial, la perspectiva del vano, de La Luz, que es Dios, y está presente siempre deslumbrando sobre el Altar, como ya lo anuncian las ventanas de presbiterio”, indica Jose Puente.

A paixón deste doctorando graduado en Xeografía e Historia e cun Máster en Estudios Avanzados en Historia del Arte Español –na especialidade de Medieval- , quizás lle veña tamén da súa etapa como iluminador de teatro. “Ahora mismo estoy verificando datos, tomando fotos de la iluminación natural… un trabajo que a veces cuesta entender porque la gente no está concienciada. En la Edad Media tenían ya técnicas que permitían hacer ventanas mucho mayores pero no las abrían porque se buscaba una atmósfera de recogimiento en las iglesias”.

 

Das poucas sen iluminación eléctrica

De todas as igrexas que forman parte do estudio, Carboeiro é xunto con San Miguel de Escalada (en León) das poucas que quedan sen iluminación eléctrica. “Hay otras donde la iluminación es absolutamente descarada. La Luz contamina y sobre todo en estos edificios que no estaban pensados para soportar este tipo de iluminación. Cuando uno visita un edificio de estos tiene que entrar en su atmósfera” sinala indicando a singularidade do templo silledense.

 

 

.